نحوه تشکیل سنگ تانزانیت - شفیعی
نحوه تشکیل سنگ تانزانیت
تانزانیت یک سنگ قیمتی کمیاب به رنگ آبی-بنفش است که تنها در یک نقطه از جهان یافت می شود، تپه مررانی در شمال تانزانیا. این نوعی ماده معدنی زوزیت است که معمولاً در سایه های سبز، قهوه ای یا خاکستری دیده می شود. رنگ آبی مایل به بنفش تانزانیت به دلیل وجود مقادیر کمی وانادیوم و/یا کروم در ساختار بلوری این کانی است.
تانزانیت اولین بار در سال ۱۹۶۷ توسط افراد قبیله ماسایی در تپه های مررانی کشف شد. این منطقه به دلیل ذخایر غنی از مواد معدنی دیگر مانند گارنت، میکا و گرافیت شناخته شده است، اما تانزانیت با اختلاف بسیار ارزشمندترین آنهاست.
تشکیل تانزانیت فرآیند پیچیده ای است که طی میلیون ها سال اتفاق می افتد. با سرد شدن آهسته ماگما در اعماق زیر سطح زمین شروع می شود که منجر به تشکیل سنگی به نام گنیس می شود. با گذشت زمان، این سنگ تحت فشار و گرمای شدید قرار می گیرد که باعث می شود اجزای معدنی مجدداً چیده شوند و به نوع جدیدی از سنگ به نام شیست تبدیل شوند.
زمانی که مایعات داغ و غنی از مواد معدنی به داخل شکاف ها و شکاف های سنگ نفوذ می کنند، تانزانیت در این سنگ های شیست تشکیل می شود. این مایعات حاوی مواد شیمیایی لازم برای تشکیل تانزانیت از جمله آلومینیوم، کلسیم، سیلیکون، اکسیژن و مقادیر کمی از وانادیم و/یا کروم هستند. با گذشت زمان، این مواد شیمیایی به تانزانیت متبلور می شوند و سنگ قیمتی زیبای آبی-بنفش را ایجاد می کنند که امروزه می شناسیم و دوست داریم.
از آنجایی که تانزانیت تنها در یک نقطه از جهان یافت می شود و نسبتاً کمیاب است، مورد توجه کلکسیونرها و علاقه مندان به جواهرات است. همچنین در تانزانیا به عنوان نمادی از رفاه و خوشبختی در نظر گرفته می شود، جایی که اغلب به عنوان هدیه در مناسبت های خاص مانند عروسی و تولد داده می شود.
نحوه تشکیل سنگ عقیق
عقیق یک سنگ قیمتی زیبا است که از رسوب کریستال های معدنی میکروسکوپی در حفره های سنگ های آتشفشانی به وجود می آید. شکلی از کلسدونی است که نوعی کانی سیلیس است که از دانه های بسیار ریز کوارتز تشکیل شده است.
عقیق زمانی تشکیل میشود که سیالات داغ و غنی از مواد معدنی به داخل حفرههای سنگهای آتشفشانی مانند جریانهای گدازه یا بسترهای خاکستر آتشفشانی نفوذ کنند. این مایعات حاوی سیلیس محلول هستند که با سرد شدن سیال و رسوب سیلیس از محلول، به تدریج به صورت لایههایی روی دیوارههای حفره رسوب میکنند. با گذشت زمان، این لایه ها ایجاد می شوند و الگوهای نواری مشخصی را ایجاد می کنند که مشخصه عقیق است.
رنگ ها و الگوهای عقیق با ترکیب مایعات غنی از مواد معدنی که سیلیس را رسوب کرده اند تعیین می شود. به عنوان مثال، نوارهای قرمز یا نارنجی در عقیق معمولاً به دلیل وجود اکسید آهن در مایع ایجاد می شود، در حالی که نوارهای سبز یا آبی اغلب نتیجه وجود مس یا سایر عناصر کمیاب است.
عقیق همچنین میتواند در انواع دیگر سنگها مانند سنگهای رسوبی یا دگرگونی تشکیل شود، اما سنگهای آتشفشانی رایجترین میزبان برای رسوبات عقیق هستند.
عقیق علاوه بر سیلیس می تواند دارای انواع کانی های دیگر مانند کلسیت، پیریت و کریستال های کوارتز باشد که می تواند بر زیبایی و ارزش آن بیفزاید. عقیق یک سنگ قیمتی نسبتاً سخت و بادوام است که آن را برای استفاده در جواهرات و سایر اشیاء تزئینی مناسب می کند.
نحوه تشکیل سنگ زمرد
زمرد یک سنگ قیمتی سبز و زیبا است که از ماده معدنی بریل تشکیل شده است که از سیکلوسیلیکات آلومینیوم بریلیم تشکیل شده است. زمرد زمانی تشکیل می شود که بریل در طول فرآیند تشکیل خود در معرض شرایط شیمیایی خاصی قرار می گیرد.
تشکیل زمرد معمولاً در اعماق زیر سطح زمین آغاز می شود، جایی که فشارها و دماهای بالا باعث تشکیل ماگما می شود. همانطور که ماگما سرد می شود، می تواند مایعات غنی از عناصری مانند بریلیم، کروم و وانادیوم را آزاد کند. سپس این مایعات می توانند از طریق سنگ های اطراف از جمله رسوبات بریل نفوذ کنند.
اگر شرایط شیمیایی مناسب باشد، مایعات می توانند با بریل واکنش دهند و برخی از اتم های آلومینیوم در ساختار بلوری را با اتم های کروم یا وانادیوم جایگزین کنند. این فرآیند به عنوان “رنگآمیزی” شناخته میشود و به بریل رنگ سبز پررنگی میدهد که مشخصه زمرد است.
علاوه بر فرآیند رنگآمیزی، زمرد میتواند حاوی مقادیر کمی از عناصر دیگر مانند آهن، منگنز و نیکل نیز باشد که میتواند بر رنگ و ظاهر آنها تأثیر بگذارد.
زمردها معمولاً در سنگهای رسوبی که تحت فشار و حرارت شدید قرار گرفتهاند، یافت میشوند، مانند سنگهای شیست و گنیس موجود در کلمبیا، که بزرگترین تولیدکننده زمرد در جهان است. سایر منابع اصلی زمرد شامل زامبیا، برزیل و زیمباوه است.
از آنجایی که زمرد نسبتا کمیاب است و استخراج آن دشوار است، مورد توجه کلکسیونرها و علاقه مندان به جواهرات است. آنها همچنین به عنوان نمادی از تجدید و رشد در نظر گرفته می شوند و آنها را به یک انتخاب محبوب برای حلقه های نامزدی و سایر جواهرات مناسبت های خاص تبدیل می کنند.
نحوه تشکیل سنگ یاقوت سرخ
یاقوت سرخ یک سنگ قیمتی قرمز رنگ است که از انواع معدنی کوراندوم است. هنگامی که کوراندوم در طول فرآیند تشکیل خود در معرض شرایط شیمیایی خاصی قرار می گیرد تشکیل می شود.
تشکیل یاقوت سرخ معمولاً در اعماق زیر سطح زمین آغاز می شود، جایی که فشار و دمای بالا باعث تشکیل ماگما می شود. همانطور که ماگما سرد می شود، می تواند مایعات غنی از عناصری مانند آلومینیوم، اکسیژن و کروم را آزاد کند. سپس این مایعات می توانند از طریق سنگ های اطراف از جمله رسوبات کوراندوم نفوذ کنند.
اگر شرایط شیمیایی مناسب باشد، سیالات می توانند با کوراندوم واکنش دهند و برخی از اتم های آلومینیوم در ساختار بلوری را با اتم های کروم جایگزین کنند. این فرآیند به عنوان “رنگآمیزی” شناخته میشود و به کوروندوم رنگ قرمز پررنگی میدهد که مشخصه یاقوت است.
یاقوت سرخ علاوه بر فرآیند رنگآمیزی میتواند حاوی مقادیر کمی از عناصر دیگر مانند آهن، تیتانیوم و وانادیوم باشد که میتواند بر رنگ و ظاهر آنها تأثیر بگذارد.
یاقوتها معمولاً در سنگهای دگرگونی مانند شیست و گنیس یافت میشوند که تحت فشار و حرارت شدید قرار گرفتهاند. با ارزش ترین یاقوت ها در میانمار (که قبلا به نام برمه شناخته می شد) یافت می شود که به تولید یاقوت هایی با رنگ قرمز تیره معروف است که گاهی اوقات از آن به عنوان قرمز “خون کبوتر” یاد می شود. از دیگر منابع اصلی یاقوت می توان به تایلند، ماداگاسکار و سریلانکا اشاره کرد.
از آنجایی که یاقوت ها نسبتا کمیاب هستند و استخراج آنها دشوار است، مورد توجه کلکسیونرها و علاقه مندان به جواهرات است. آنها همچنین به عنوان نماد عشق و علاقه در نظر گرفته می شوند و آنها را به انتخاب محبوب برای حلقه های نامزدی و سایر جواهرات مناسبت های خاص تبدیل می کنند.
نحوه تشکیل سنگ یاقوت کبود
یاقوت کبود یک سنگ قیمتی است که از خانواده کانی کوراندوم است. این یک کریستال اکسید آلومینیوم است که در شرایط خاص زمین شناسی تشکیل می شود. فرآیند تشکیل با حضور آلومینیوم و اکسیژن در پوسته زمین آغاز می شود. با گذشت زمان، این عناصر ترکیب می شوند و کوراندوم معدنی را تشکیل می دهند.
یاقوت کبود زمانی تشکیل می شود که کوراندوم در گوشته زمین تحت فشار و دمای بالا قرار گیرد. گرما و فشار شدید باعث می شود که کوراندوم دوباره به شکل جدیدی تبدیل شود و رنگ آبی مشخصه ای را ایجاد کند که با یاقوت کبود مرتبط است. رنگ های دیگر یاقوت کبود مانند صورتی، زرد، سبز و نارنجی به دلیل وجود عناصر کمیاب مانند کروم، آهن و تیتانیوم در طول فرآیند تشکیل تشکیل می شوند.
ترکیب یاقوت کبود عمدتاً اکسید آلومینیوم (Al2O3) است که حدود ۹۹ درصد سنگ را تشکیل می دهد. ۱٪ باقی مانده از عناصر کمیاب تشکیل شده است که رنگ یاقوت کبود را به آن می بخشد. به عنوان مثال، یاقوت کبود آبی حاوی مقادیر کمی تیتانیوم و آهن است، در حالی که یاقوت کبود صورتی حاوی کروم است.
یاقوت کبود دارای سختی ۹ در مقیاس Mohs است که آن را به یکی از سخت ترین کانی های روی زمین تبدیل می کند. همچنین در برابر خراش و ساییدگی بسیار مقاوم است که آن را به انتخابی محبوب برای جواهرات تبدیل می کند.